"Bosna Fatihi" Mahmud Paşa

"Bosna Fatihi" Mahmud Paşa



1459'da Sırbistan Seferine çıkan Mahmûd Paşa, Resav, Kuruca, Ostcoviça ve Durnik kalelerini zaptetti. Daha sonra Fâtih'le birlikte İkinci Mora Seferine çıkarak Mistora'nın fethini gerçekleştirdi. 1460'ta yine Fâtih'in maiyetinde Amasra, Sinop ve Trabzon seferlerine iştirak ederek büyük muvaffakiyet gösterdi. 1462'de Eflak Seferinde, Midilli Fethinde ve Bosna Kralının teslim olmasında önemli hizmetlerde bulundu. Macar Kralı Hunyadi Yanoş'un Bosna'ya hücumu üzerine, 1464'te sefere çıktı.

Macarlar Bosna'dan kaçtı
Vezîr-i âzam Mahmûd Paşanın Bosna'ya gelmesiyle Macarlar kaçtı. Pekçok ganîmet ve esirin ele geçmesini sağladı. Mahmûd Paşa, 1466'da Kaptan-ı deryâ vazifesiyle Gelibolu sancağına tâyin edildi. 1470'te üç yüz gemi ile Eğriboz Adasının fethinde bulundu. 1472'de tekrar Vezîr-i âzamlık makâmına getirilen Mahmûd Paşa, 1473'te Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan ile yapılan Otlukbeli Muhârebesinden önce, ileri harekâtta bulunmakla vazifelendirildi. Fâtih'in Otlukbeli Zaferinden sonra İstanbul'a dönmesiyle Vezirlikten alınan Mahmûd Paşa, Filibe civârında îmâr ettirdiği Hasköy'e yerleşti. 1474'te vefât etti...
Fâtih'in, Rumeli ve Anadolu seferlerine katılan Mahmûd Paşa, zaferlerin kazanılmasında hizmeti geçen bir komutandır. Kaptan-ı deryâlık da yapan Mahmûd Paşa, Osmanlı Devletinde on beş yıl Sadrazamlık yapmıştır. Devlet adamlığı ve komutanlığı yanında şâirliği de vardı. "Adnî" mahlasıyla şiir yazardı. Akıllı, cesur olup, ilmin ve fennin yükselmesine çalıştı. Âlimlere hürmet eder, onlarla haftada bir kere sohbet tertip ederdi. Birçok hayır ve hasenât müesseseleri, İstanbul'da kendi adıyla anılan büyük bir câmi, medrese, hamam yaptırdı. Câmi etrafındaki çarşı ve mahalleye bugün de Mahmûd Paşa denilmektedir.


Binbir Osmanlı Hikayesi
Vehbi Tülek
07 Ağustos 2004 Cumartesi
vehbi.tulek@tg.com.tr